ବିଜ୍ଞାନ, ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବିଦ୍ୟା ଓ ଉଦ୍ଭାବନ ନୀତି, 2020
ବିଜ୍ଞାନ, ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବିଦ୍ୟା ଓ ଉଦ୍ଭାବନ ନୀତି, 2020
ପରିଚୟ
ଭାରତ ଏବଂ ବିଶ୍ୱ କୋଭିଡ-19 ସଙ୍କଟକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଏକ ଯୁଗାନ୍ତକାରୀ ନୀତିଗତ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି। ବିଜ୍ଞାନ, ପ୍ରୟୁକ୍ତି ଏବଂ ନବସୃଜନ ନୀତି, 2020 (STIP2020) ପ୍ରସ୍ତୁତି ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ପ୍ରମୁଖ ବୈଜ୍ଞାନିକ ପରାମର୍ଶଦାତାଙ୍କ କାର୍ୟ୍ୟାଳୟ (STIP2020) ଦ୍ୱାରା ମିଳିତ ଭାବେ ସୁଗମ କରାୟିବPSAର କାର୍ୟ୍ୟାଳୟhttp://psa.gov.in/ ଏବଂ ବିଜ୍ଞାନ ଓ ପ୍ରୟୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ବିଭାଗ (.. . ଓଡିଶା ଓଡ଼ିଶା ସମ୍ବାଦ ବ୍ୟୁରୋ -DST)/ https://dst.gov.in/। ଗତ ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ଅନେକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିବର୍ତ୍ତନ ମଧ୍ୟରେ ଏହା ହେଉଛି ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଘଟଣା ଯାହା ବିଜ୍ଞାନ, ପ୍ରୟୁକ୍ତି ଏବଂ ନବସୃଜନ (ଏସଟିଆଇ) ପାଇଁ ଏକ ନୂତନ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ଏବଂ ରଣନୀତି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ଏସଟିଆଇପି 2020 ବିକେନ୍ଦ୍ରୀକୃତ, ତଳ ସ୍ତରର ଏବଂ ସମାବେଶୀ ଡିଜାଇନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ପ୍ରାଥମିକତା, କ୍ଷେତ୍ରୀୟ ଫୋକସ ଏବଂ ଗବେଷଣା ଏବଂ ପ୍ରୟୁକ୍ତି ବିକାଶର ପଦ୍ଧତିକୁ ପୁନର୍ବାର ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ପାଇଁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଛି ଯାହାଦ୍ୱାରା ବୃହତ୍ତର ସାମାଜିକ-ଆର୍ଥିକ କଲ୍ୟାଣ ହୋଇପାରିବ।
ଏସଟିଆଇପି 2020ର ରୂପରେଖ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ପାଇଁ ପରିକଳ୍ପନା କରାୟାଇଥିବା 4ଟି ଆନ୍ତଃସଂୟୁକ୍ତ ଟ୍ରାକ ସହିତ ଏକ ସହଭାଗୀ ମଡେଲ। ବିଭିନ୍ନ ଟ୍ରାକରେ ଥିବା ବିବରଣୀ ଏବଂ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଏଠାରେ ଉପଲବ୍ଧ http://thesciencepolicyforum.org/initiatives/science-technology-and-innovation-policy-stip-2020/)
ଟ୍ରାକ୍ 1ସମ୍ପ୍ରସାରିତ ଜନସାଧାରଣ ଏବଂ ବିଶେଷଜ୍ଞ ପରାମର୍ଶଟ୍ରାକ୍ 2ବିଷୟଗତ ଗୋଷ୍ଠୀପରାମର୍ଶ
ଟ୍ରାକ୍ 3ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ପରାମର୍ଶଟ୍ରାକ୍ 4ସର୍ବୋଚ୍ଚ ସ୍ତରୀୟ ବହୁ ଅଂଶୀଦାର ପରାମର୍ଶ- ଟ୍ରାକ୍ I ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ସ୍ୱରର ଏକ ଭଣ୍ଡାର ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଲକ୍ଷ୍ୟ ଯାହା ଡ୍ରାଫ୍ଟିଂ ପ୍ରକ୍ରିୟା ପାଇଁ ଏକ ମାର୍ଗଦର୍ଶକ ଶକ୍ତି ଭାବେ କାର୍ୟ୍ୟ କରିବ।
- ଟ୍ରାକ୍-2 ନୀତି ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ପ୍ରମାଣ ଭିତ୍ତିକ ସୁପାରିସ ପ୍ରଦାନ କରିବା ଲାଗି 21 ଜଣ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ବିଷୟଭିତ୍ତିକ ଗୋଷ୍ଠୀକୁ ନେଇ ଏହି ପରାମର୍ଶ ବୈଠକ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥାଏ।
- ତୃତୀୟ ଟ୍ରାକ୍ ମନୋନୀତ ନୋଡାଲ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ଜରିଆରେ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଏବଂ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ବ୍ୟାପକ ଭାବେ ଯୋଡ଼ିବା
- ଟ୍ରାକ IV ଜାତୀୟ ଏବଂ ବୈଶ୍ୱିକ ସ୍ତରରେ ଶୀର୍ଷ ସ୍ତରର ବହୁ-ଅଂଶଧାରୀଙ୍କୁ ଯୋଡ଼ିବା ପାଇଁ ଏକ ବାଧ୍ୟକାରୀ ଶକ୍ତି। ଏହି ବ୍ୟାପକ ବିଚାରବିମର୍ଶରୁ ମିଳିଥିବା ସୂଚନା ଶେଷରେ ଏସଟିଆଇପି 2020କୁ ଆଗେଇ ନେବ।
ଭାରତର ନୂତନ ବିଜ୍ଞାନ, ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବିଦ୍ୟା ଏବଂ ଉଦ୍ଭାବନ ନୀତି 2020 ଗଠନରେ ଯୋଗଦାନ କରନ୍ତୁ
ନୀତି ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ସାମିଲ ହେବାର ଅନେକ ଉପାୟ ରହିଛି। ଏହି କାର୍ୟ୍ୟକ୍ରମର ଦୁଇଟି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ରହିଛି। ଜାତୀୟ ସ୍ତରର ଛଅଟି ଅଭିନବ ପଦକ୍ଷେପର ଶୁଭାରମ୍ଭ କରାୟାଇଛି। ଗତିଶୀଳ ବିଶେଷଜ୍ଞମାନଙ୍କ ସହିତ ସିଧାସଳଖ ଭର୍ଚୁଆଲ ବାର୍ତ୍ତାଳାପ, ବିଷୟବସ୍ତୁଭିତ୍ତିକ ବେବିନାର, ଫୋକସ୍ ସର୍ଭେ ଉପକରଣ, ଡିଜିଟାଲ ଏବଂ ପ୍ରିଣ୍ଟ ମିଡିଆ ଅଭିୟାନ ସହିତ ଗୋଷ୍ଠୀ ରେଡିଓ ପ୍ରସାରଣ ମାଧ୍ୟମରେ STIP2020 ଲକ୍ଷ୍ୟ ଏକ ବ୍ୟାପକ ଜାତୀୟ ସମ୍ପର୍କ ସୃଷ୍ଟି କରିବା। ନୀତି ପ୍ରକ୍ରିୟାର ସମନ୍ୱୟ ପାଇଁ ଏସଟିଆଇପି 2020 ସଚିବାଳୟ ଡିଏସଟି (ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ଭବନ)ରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାୟାଇଛି, ଯାହା ମଧ୍ୟରେ ମିଳିତ ଏବଂ ନିରବଚ୍ଛିନ୍ନ କାର୍ୟ୍ୟ କରିବ PSAର କାର୍ୟ୍ୟାଳୟ ଏବଂ DST. ଏସଟିଆଇପି 2020 ସଚିବାଳୟ ଏବଂ ବିଜ୍ଞାନ ନୀତି ଫୋରମ ଦ୍ୱାରା ଦେଶର ବିବିଧତାର ବ୍ୟାପକ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଆନ୍ତରିକ ପ୍ରୟାସ କରାୟାଇଛି। ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଡିଜାଇନ ଏବଂ କାର୍ୟ୍ୟାନ୍ୱୟନ ସହାୟତା ଲାଗି ବିଜ୍ଞାନ ନୀତି ଫୋରମ୍ ସହ ଅଂଶୀଦାର ହୋଇଛି ଗୁବି ଲ୍ୟାବ୍ ଏବଂ ରକଷ୍ଟାର ସୋସିଆଲ.
ନୀତି ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଯୋଗଦାନ କରିବାର ବିଭିନ୍ନ ଉପାୟ ବିଷୟରେ ଅଧିକ ଜାଣନ୍ତୁ
